• “Deuren open: onacceptabel risico of broodnodige vrijheid?”

Inge Daniëls is werkzaam als trainer complex gedrag bij Oktober. Zij vertelt wat er kan gebeuren wanneer iemand met dementie geen vrijheid ervaart.

Onbegrepen gedrag

“Allereerst: niet alle bewoners met dementie hebben het gevoel opgesloten te zijn. Dat is afhankelijk van de persoon, maar bijvoorbeeld ook van hoe de afdeling eruitziet. Denk aan het verschil tussen een afdeling met een doodlopende gang of een cirkelvormige gang.

Als bewoners het gevoel hebben opgesloten te zijn, kan daar onbegrepen gedrag uit voortkomen. Onder onbegrepen gedrag valt al het gedrag van de persoon met dementie dat door deze persoon zelf en/of zijn omgeving als moeilijk hanteerbaar wordt ervaren (Bron: Zorg voor Beter). Onbegrepen gedrag is eigenlijk complex gedrag. Het gedrag is altijd te herleiden, maar moeilijk te begrijpen. Dit komt omdat mensen met dementie het niet kunnen uitspreken.

Bij mensen met dementie is er sprake van een beschadigd brein. Als er iets gebeurt in een  stresssituatie wat diegene niet wil, zou het kunnen dat ze dat niet meer zelf communicatief kunnen oplossen. Dan raakt iemand wellicht emotioneel uit balans, gaat huilen, zondert zich af of gaat wellicht vloeken, schelden of slaan. Als je verder zoekt kun je erachter komen waar gedrag vandaan komt. Alsnog kan het gedrag dan moeilijk hanteerbaar zijn.

Trigger

Wat er aan onbegrepen gedrag zou kunnen voorkomen bij een gesloten deur is: agressie (verbaal en non-verbaal), onrust of loopdwang. Er is altijd een trigger die voor onbegrepen gedrag zorgt. Denk aan een bezoeker die door de codedeur loopt, een bewoner tegenhoudt en daarna een deur die voor zijn neus dichtvalt. Het zou kunnen dat iemand hier boos op reageert, door bijvoorbeeld op de deur te slaan, te schoppen of te slaan. Iemand wordt dan begrensd op een manier waarop hij dat niet wil.”