Jan (69) is al zes jaar vrijwilliger bij hospice Merefelt: “Ik heb altijd gewerkt in de bankwereld. Toen ik 60 was, ging ik met pensioen. In 2016 kwam ik voor het eerst in contact met de hospice omdat mijn zus hier verbleef. Er ging toen echt een wereld voor me open: wauw, wat is dit mooi werk! Toen mijn zus overleed, bleef vrijwilligerswerk op de hospice in mijn hoofd malen. Toen ben ik in 2017 vrijwilliger geworden. Elke keer ga ik er weer met plezier naartoe.
Gastheer op de hospice
Iedere vrijdag van 3 tot een uur of 7 ben ik op de hospice te vinden. Ik voel mezelf als een gastheer. Aandacht schenken aan de gasten vind ik heel belangrijk. Maar niet alleen aan de gasten, ook aan de familie. Als ik binnenkom, overleg ik eerst met de medewerkers uit de zorg. Zij vertellen me wanneer iemand bijvoorbeeld ernstig ziek is; dan ga ik er niet naartoe. Als er een nieuwe gast is, maak ik meteen kennis. Het kost geen moeite, maar mensen zijn er heel blij mee. Als ik hier ’s avonds wegga en er is maar één persoon met een glimlach op zijn gezicht, dan is mijn vrijdag al geslaagd. Dat vind ik fantastisch.
Steun en toeverlaat
Het vrijwilligerswerk is heel divers. Van een spelletje doen, kaarten, helpen met eten tot het maken van een praatje. Soms zijn er ook gasten met een vorm van dementie. Zo was er ooit iemand met wie ik goed overweg kon omdat we allebei een voetbalachtergrond hebben. We kwamen hierdoor nader tot elkaar. Op een gegeven moment wilde deze man niet meer eten. Hij werd wat agressief en toen liep ik naar hem toe. Ik vertelde hem: ‘We zijn hier niet om jou te plagen of pijn te doen, we proberen je op een zo goed mogelijke manier te begeleiden. Wil je alsjeblieft naar me luisteren? Wat wil je eten? Dan kom ik het brengen.’ Toen zei hij: ‘Voor jou eet ik het op.’ Op dat moment was ik zijn enige steun en toeverlaat.
Moeilijke momenten
Je maakt ook wel eens moeilijke momenten mee. Laatst kwam iemand te overlijden. Het komt zelden voor dat wij als vrijwilliger meegaan naar de stilteruimte, maar nu ging ik een keer mee. We nemen in deze ruimte afscheid: er wordt muziek gedraaid en een gedicht voorgelezen. Je ziet dan de tranen over de wangen lopen van naasten. Zelf keer je dan ook terug naar het verlies van je ouders en zus en dan komt het wel even binnen. Dan moet ik wel even slikken.
Waardering
Maar de waardering die je krijgt, ook van collega’s uit de zorg, dat heb ik nog nooit zo meegemaakt. ‘Bedankt voor deze week’, zeggen ze dan. Dat doet wel iets met je. Ik had me de hospice heel anders voorgesteld. Maar er wordt hier gelachen, er is ruimte voor humor en ik heb laatst zelfs nog met iemand gedanst. Het is dan wel belangrijk dat je dingen goed aanvoelt. De een heeft meer behoefte aan jouw aandacht dan de ander. Enige mensenkennis is dan wel makkelijk.
En om mijn verhaal af te sluiten:
“Vrijwilligers worden niet betaald. Niet omdat ze waardeloos zijn, maar omdat ze onbetaalbaar zijn.”
Jan (rechts) samen met vrijwilliger Louis:
